Umdlalo iDibeke

IDibeke (ebizwa nangokuthi iNikkies, iSkaloulo neKimberley Jim) ngumdlalo webhola wokugijima onamaqembu amabili abadlali abngu-12. Amaqembu ayashintshana ngokudlala (abahlaselayo nabavikayo). Abahlaselayo ngamunye bayabizwa ukuba bakhahlele ibhola ngaphesheya kwemigqa emaphakathi bebheke ebhokisini lababahlaselayo (abaviki). Okuqukethe Imithetho yedibeke IDibeke umdlalo webhola nokugijima. Umdlalo udlalwa enkundleni engamamitha angu-60 ubude (long) namamitha angu-40 ububanzi (wide). Indawo yokudlala inkundla enkulu, ofana … Read more

IJukskei

IJukskeyi ekuqaleni ibiwumdlalo odlalwa amaVoortrekkers. Babebeka isikhonkwane siqonde phansi bese bezama ukushaya leli tshe likude ngezikhonkwane zabo ezimise okwe-skittle ezisetshenziswa ejokeni lezinkabi. Uhlobo lwesimanje luhlanganisa amaqembu amabili, abadlali abane, iqembu ngalinye elidlala ngama-skeis amabili. Izikhonkwane zibekwa emigodini emibili yesihlabathi eqhelelene ngamamitha ayi-14. Inhloso ukushaya isikhonkwane noma ukusondeza i-skeis futhi ufinyelele kumamaphuzu angu-23. Okuqukethwe Okusetshenziswayo Izikebhe … Read more

Umdlalo iKho-Kho

Umdlalo wokugijima Okuqukethwe Okusetshenziswayo Induku noma ucwezu lukashoki. Ukwakhiwa kweqembu nezindima Kunamaqembu amabili abadlali abayisishiyagalolunye lilinye.Iqembu elilodwa iqembu eligijimayo (Iqembu A) kanti elinye iqembu elijahayo (Iqembu B).Ekuqaleni komdlalo, umdlali oyedwa ovela eqenjini eligijimayo uzobizwa ngokuthi ‘umgijimi’ (X) kanti omunye uzoba ‘umjahi’ (Y). Incazelo yomdlalo  Abadlali baphonsa icoin lemali ukuze babone ukuthi yiliphi iqembu elizogijima nokuthi … Read more

Umdlalo: Ixoxo liyagxuma

UNkk N Mthuli waseNoordsberg KwaMaphumulo uchaza ukuthi lomdlalo ubizwa ngokuthi ixoxo liyagxuma (frog leap) ngoba izingane ziyagxuma njengamaxoxo lapho zidlala. Ixoxo yisilwane esincane esihlala emanzini nasemhlabathini futhi liyagxuma lapho lihamba. Okuqukethwe Umuntu okukhulunywe naye Ngubani odlala lomdlalo? Yini esetshenziswayo ukudlala lomdlalo? Udlalwa nini lomdlalo? Udlalwa kuphi lomdlalo? Udlalwa kanjani lomdlalo?  Inkolelo ngalomdlalo Umthombo UNksz N … Read more

Ukukha amanzi

UNkosazane G Mkhize waKwaSithebe, KwaZulu uthi ukukha amanzi into eyenziwa amantombazane ngokuthatha izitsha zokukha amanzi okuphuza emfuleni noma empompini womphakathi. Izitsha kungaba yizimbiza zobumba, amabhakede noma yisiphi isitsha esifanele ukukha amanzi. Lapho amantombazane edlala izindlu (umasigcozi/umandlwana) asebenzisa amathini angenalutho noma aphuze amabhodlela kadilinki ukuphatha amanzi ayenawo ezindlini zawo zokudlala. Okuqukethwe Umuntu okukhulunywe naye Ngubani odlala … Read more

Ukwenza inkomo ngobumba

UMnumzane S Mkhali wase-Ophepheni, eHighflats unikeze incazelo ngokwakhiwa/ kwenziwa kwezinkomo zobumba. Ubumba lusetshenziswa kulomdlalo. Ubumba uhlobo lodaka olumbiwa eduze komfula. Lolu daka lunombala onsundu. Luyaxutshwa ukuze lubebushelelezi. Okuqukethwe Abantu okukhulunywe nabo Ubani odlala lomdlalo? Yini esetshenziswayo ukudlala lomdlalo? Udlalwa nini lomdlalo? Udlalwa kuphi lomdlalo? Udlalwa kanjani lomdlalo? Izinkolelo/imikhuba eyamene nalomdlalo Umthombo Abantu okukhulunywe nabo Umcwaningi … Read more