Ukufuduka Komndeni wamaQadi

Umndeni wamaQadi uyingxenye yoMbuso wamaZulu. Ngemuva kokubulawa kweNkosi uShaka baba ngabesibili ohlwini, ngakho bathuthela eS’bubulungu eNyakatho yeTheku, KwaZulu Natali. Imvelaphi nokufuduka kwabo UMzinyathi, yindawo lapho leli qembu labantu lihlala khona ngemuva kokubaleka endaweni yalo yokuqala. Lesi sizwe sasinethalente kakhulu futhi sinombono wobuchwepheshe uma kukhulunywa ngokuhlelela izimpi, lokho kwakudale ukuxhumana okukhulu phakathi kwabo neNkosi uShaka. Ababulali … Read more

Umlando weSaint Aidans Hospital, eThekwini

Izibhedlela ezisendaweni yaseThekwini zinomlando odalwe yisimo senhlalo, amasiko nezepolitiki lapho zikhona. Izakhiwo zakudala zalesi sibhedlela zixoxa ngomlando wethu. Uphawu oluphawulekile lwalezi zakhiwo empeleni lume isikhathi eside. Isibhedlela iSaint Aidan Mission eThekwini singesinye sezibhedlela ezinjalo. Kwakuyimbewu enomdlandla eyahlwanyelweanguMfundisi uDkt Lancelot Parker Booth owayengudokotela waseNgilandi owafika eThekwini futhi engagculiseki ngezimo zokusebenza nezingezampilo zabasebenzi baseNdiya ababengabhalisiwe. Wayefuna ukubasiza, … Read more

Umlando weMotala Farm: 1900-1919

Umsuka weRichmond Farm Ipulazi elingama-acres angu-5,606 (amahektha angu-2,268) esiqongweni seKloof escarpment elaziwa ngokuthi i-Tavelberg (Tafelberg – Table Mountain) ekuqaleni laliphethwe uWilliam Cowie, ongowokuqala ukufika eNatali nabakwaVoortrekkers phakathi nawo-1830. Ngo-Agasti 1845 uCowie wathengisa iTavelberg (Tafelberg) Farm, esukela eKloof Gorge yaze yayofika esigodini sasePinetown-Umhlathuzana, kuMnuz William Swan Field owaliqamba kabusha ngokuthi iRichmond Farm. Njengoba uWilliam Swan wayengenankosikazi … Read more

UZakwe emculweni weHip-Hop

Kuye kuthiwe umculo ulimu oluhlanganisa zonke izizwe. UNtokozo Zakwe odume ngelika “Zakwe” omunye wabaculi be-Hip-Hop osenza sizigqaje ngethalente lakhe kwezomculo. Kulesi sinqeshana sibheka kafushane umlando kaZakwe neqhaza alidlalayo kwezomculo wakuleli. Ezomculo UZakwe ungomunye wabaculi bakuleli odume ngokusebenzisa kakhulu ulimi lwesiZulu. Waqala eshaya umshosha phansi (underground artist) kwezomculo okuyilapho akhipha khona amamixtape aze aholela ezingomeni ezamvulela … Read more

Umlando weMagazine Barracks eThekwini

Ukufika kwamaNdiya eThekwini kuholele ekutheni abantu bahlale endaweni eseduze nezindawo abaqashwe kuzo. I-Magazine Barracks yayingenye yendawo eyayisetshenziswa yilezi zisebenzi iminyaka engaphezu kuka-80. Lendawo ihlanganisa umhlaba osesisetshenziswa yisiteshi samaphoyisa iDurban Central, inkantolo kanye nethempeli likaSomtseu Road. Itholakala ku-Argyle Road, Umgeni Road, Stanger Street kanye noBrickhill Road. IBarracks yasungulwa ngonyaka ka-1880, lapho ithimba labasebenzi baseNdiya ababeqashwe ngumkhandlu … Read more

Izindlu zesintu zakwaZulu

Izindlu zakwaZulu zakhiwa ngodaka, utshani, izigxobo zezihlahla, nangezitini zodaka. Basebenzisa izandla nezinyawo ukwakha izindlu. Ngokwesiko lakwaZulu kwakungumsebenzi wendoda ukwakha indlu, kepha nabesifazane bayasiza ekwakheni indlu. Yize kwakuwumsebenzi wendoda ukwakha izindlu, izindlu eziningi zakhiwa ngabesifazane njengoba abayeni babo besebenza kude namakhaya. Iminyango yezindlu kumele ibheke ohlangothini olufanayo. Iphansi lenziwa ngabesifazane besebenzisa ingxube yobulongwe bezinkomo nenhlabathi, ukuze … Read more