Umnyekezo

Umnyekezo inyama yangaphakathi ejwayelekile esingabala amathumbu amnyama namhlophe; usinyaka; itwani nosu. Lenyama inikwa leligama kuphela uma inkomo ihlatshelwe isiko lokugana. Kungaba inkomo yokuncama noma inkomo yomqholiso, inqobo nje uma kuyinkomo yokuganiselana. Lenyama idliwa ngesiko elithile njengokuthi ayidlelwa ekhaya, idlelwa ngaphandle komuzi, kubo kwentombi eganayo nasemzini lapho igana khona. Leligama elithi umnyekezo liyisiZulu esiqojeme ngoba. amakhosikazi uwezwa ethi intombi izobe inyekeza namuhla. Lenyama kufanele iphekwe ivuthwe ithi lushu. Ayidliwa amadoda nezintombi. Ithi ingavuthwa ifakwe ezingqokweni ezinkulu ididingelwe ngaphandle komuzi lapho ahlangana khona amakhosikazi azibusise ngenyama. Lenyama iyisitho esikhulu samakhosikazi azocimelisa mhla kuncanywa. Izintombi zamaZulu ziyabazisa ubuntombi bazo. Abantu bakwaZulu ubuntombi babubiza ngesibaya sikaSokhaya. Ubuntombi phela yibona obubuyisa izinkomo zikaSokhaya. Intombi nokho iyabudedela ubuntombi bayo umfokazi abuchithe uma sekuyithuba lalokho, intombi isiyendile. Ngisho umakoti eseganile uyashisekela ukuba abantu basemzini bakwazi ukuthi wafika nabo ubuntombi mhla ezogcagca.

Njengophawu lwesiqiniseko sobuntombi, umakoti uvuka ekuseni ahambise icansi ekade elele kulo ngokokuqala esemendweni. Leli cansi lisuke linegazi lokuchithwa kobuntombi. Inyama yomnyekezo iyinyama yalelinyala, izintombi eziyizintombi nto zingeze zayidla-ke le nyama ngenxa yalesi simo. Inyama yokungena ebufazini. Ubufazi yinto ongeze wayeyamisa nobuntombi yingakho zingayidli lenyama yomnyekezo. Oyise nezinsizwa abanewabo nabo njengezintombi bangeke bawadle la manyala.

Inyama yomnyekezo ayidliwa ngamadoda ibizwa ngenyama yabafazi futhi nabo bayidlela ngaphandle komuzi. Intombazana le isuke izolulekwa, ilulekwa ngezinto omama asebake bazibona nabo kweyabo imendo. Bazama ngazo zonke izindlela ukumkhanyisela ngezinto ezinokumehlela kulolu hambo lwasemganweni. Njengoba abadala bethi umakoti akahambe angabheki emuva uma esephumile ekhaya, baqonde ukuthi ayikho indlela yokubuyela kwabo noma ngabe useqondene nobungakanani ubunzima. Akubuywa emendweni ngisho umuntu esefa ufela khona, ithuna lakhe liyoba kulowo muzi agana kuwo. Abacimelisi basuke beyipha amasu intombazana ukuthi noma kushisa noma kubanda iwubambe ifele kuwo umendo wayo, izifundise amasu okuhlala noma kungasahlaleki.